WhatsAppfraude: omvangrijke handel in privégegevens vijftigplussers

Status
Niet open voor verdere reacties.

Quit

Steunend lid
Vip Lid
gettyimages-1208744052.jpg

Namen, adressen en telefoonnummers van tienduizenden vijftigplussers worden op grote schaal misbruikt door criminelen. De informatie wordt gestolen of gekocht van medewerkers uit callcenters en aangevuld met informatie over hun kinderen, zodat ze kunnen worden gebruikt om mensen te bestelen via slimme en gemene oplichterspraktijken.

"Hey mamma, dit is mijn nieuwe 06-nummer, mijn oude telefoon is stuk. Ik heb even je hulp nodig. Kun je wat rekeningen voorschieten? Het is echt heel dringend!"
Zo begint de WhatsAppfraude meestal. Criminelen doen zich voor als kinderen, broers/zussen of andere familieleden van de doelwitten. Het bericht is dan wel afkomstig van een onbekend 06-nummer, maar de naam en profielfoto kloppen wel! Deze 'bekende' vraagt je om een rekening voor te schieten, vaak met grote haast. De wasmachine is stuk, of schuldeisers hebben zogenaamd een deurwaarder ingeschakeld. Bellen gaat even niet, om verzonnen redenen.

De bedragen liggen vaak zo tussen de 500 en 2500 euro. Soms kapen de criminelen een WhatsAppaccount voor de oplichting. In dat geval komt het bericht ook daadwerkelijk van het juiste 06-nummer. Maar dat is zeldzaam, want het kost veel meer moeite en dus tijd en geld.
Het aantal meldingen van deze vorm van fraude is de afgelopen maanden explosief gestegen. PlusOnline berichtte al eerder over deze vorm van fraude, die ook werd uitgeprobeerd op de moeder van één van onze eigen redactieleden. We hebben ook een video gemaakt waarin dit fenomeen wordt beschreven.


Gouden tijden voor digitale criminaliteit

Door de coronacrisis beleven internetcriminelen gouden tijden. Deels uit noodzaak, want inbrekers en zakkenrollers hebben juist veel minder succes omdat veel mensen thuis blijven. Eerder werd aangenomen dat de persoonlijke en gevoelige informatie vooral van Facebook werd gehaald, waar slachtoffers soms de privacy-instellingen te soepel hadden ingesteld.


Maar uit onderzoek van RTL Nieuws blijkt nu dat veel gegevens afkomstig zijn uit callcenters. Deze handelen soms telefoontjes van tientallen bedrijven af, en hebben daardoor een enorme schat aan informatie opgeslagen, die slecht wordt beveiligd. Vooral callcenters die energiecontracten verkopen blijken zo lek als een mandje.

Online netwerk van bedrog en oplichting

Wie zijn die criminelen dan? Vaak organiseren ze zich in bendes. Ze gebruiken verschillende telefoons met anonieme pre-paid simkaarten die gelijk worden weggegooid als iemand ontdekt wat er aan de hand is. Het zijn absoluut geen 'lone wolves'. Er vindt druk overleg plaats en er worden online tips uitgewisseld.


Namen, geboortedata, adressen, 06-nummers en soms bij welke bank je zit. Deze gegevens staan bekend als 'verse leads'. Dit houdt in dat de persoon nog niet eerder in contact is geweest met een oplichter, en zich dus van geen kwaad bewust is. Hierdoor is de kans van slagen groter. Online chatten criminelen met oplichters en verkopen ze die informatie dus door, zodat mensen kunnen worden opgelicht. Het is een heel netwerk van crimineel gedrag.


De chatgroepen en fora hebben soms honderden tot duizenden leden - worden veel lijsten met gegevens van vijftigplussers aangeboden. Er wordt ook informatie bijgesloten over de kinderen, denk aan de naam, profielfoto en social media profielen. Zo kunnen de oplichters zich succesvol voordoen als een familielid, en bijvoorbeeld reageren op persoonlijke vragen van argwanende doelwitten. Hoe uitgebreider en omvangrijker een lijst met 'verse leads' is, hoe meer geld ze opleveren: veelal tussen de 25 cent en 2 euro per doelwit.

Vijftigplussers favoriet onder criminelen

Of het nu waar is of niet, criminelen schijnen te denken dat vijftigplussers het meest vatbaar zijn voor WhatsAppfraude, blijkt uit onderschepte chatgesprekken. Vijftigplussers hebben vaak kinderen en meer geld, twee cruciale onderdelen van een succesvolle scam. Omdat ouders hun kinderen minder zien door de coronacrisis, is er ook meer contact via WhatsApp.


De politie krijgt maandelijks duizenden meldingen van WhatsAppfraude binnen en is op de hoogte van de grootschalige illegale datahandel. "Die handel is de basis voor criminelen want met die gegevens kunnen ze hun slag slaan", aldus Yoanne Spoormans, digitaal rechercheur bij de politie. De politie gaat de komende tijd extra rechercheurs inzetten om de criminele een halt toe te richten.

Lekkende medewerkers

Een lijst met privégegevens wordt vaak verkocht aan criminelen voor wel 1000 euro. Mederwerks van callcenters zitten vaak in geldnood. "Als je elke maand krap bij kas zit omdat je zo weinig salaris krijgt, dan is een extraatje erg aantrekkelijk." zegt Elly Heemskerk, bestuurder FNV Callcenters. "Bij callcenters werken niet alleen studenten, zoals we vaak denken, maar ook mensen die vaak op de arbeidsmarkt zijn afgewezen. Zij zijn dan al heel blij met een baan, en nemen een slecht salaris en geen pensioenopbouw voor lief.''


Maar de politie toont hen geen genade. "Zij maken zich strafbaar aan heling. In de voorbeelden van callcenters gaat het om heling in dienstbetrekking, wat een zwaardere strafmaat heeft. Als wij daar bewijs van vinden, zullen we zeker actie ondernemen."

Wat te doen tegen fraude?

Vraagt iemand om geld? Bel ALTIJD even op. Op het oude nummer, niet het nieuwe (nep)nummer. Krijg je hem of haar niet te spreken? Maak dan geen geld over. Als het zo belangrijk is, kan uw zoon of dochter best een manier vinden om toch te bellen en je persoonlijk te spreken voordat er geld wordt overgemaakt.


De Fraudehelpdesk roept op om WhatsAppfraude bij hen en de banken te melden, en online aangifte te doen bij de politie.

Bron: Plusonline
 
Jammer dat criminelen de soms onhandige 50 plussers zo hardhandig aanpakken via hun smartphone. Je hebt dan als kind vaak al heel hard je best moeten doen om hen aan de smartphone te krijgen en dan krijgen ze met die onzin te maken.
 
Status
Niet open voor verdere reacties.
Terug
Bovenaan Onderaan