Je computer bevat een groot deel van wat je doet, verpakt in allerhande bestanden. Alles wat je op je computer doet draait om data. Stel je maar eens voor dat alles wat er op dit moment op je computer staat voorgoed kwijt zou zijn… Het belang van het regelmatig maken van back-ups weet iedere Pc-gebruiker, maar er zijn genoeg pc-gebruikers die nog nooit een veiligheidskopie van hun gegevens hebben gemaakt. Sommigen denken misschien ook dat het allemaal wel losloopt en ze hopen stiekem het beste, maar ze zijn niet voorbereid op het ergste. Tijd om met goede tools aan de slag te gaan! We leggen je er hierna alles over uit.
Wat is een Back-up eigenlijk? Een back-up is een kopij van alle- of een deel van je bestanden bewaard op een veilige plaats. Niets meer, niets minder. Het doel van een goede back-up is heel simpel: als er ooit iets ergs gebeurt met je computer, kan je je bestanden onbeschadigd terugvinden. Dergelijke ongelukken gebeuren veel vaker dan men zich realiseert. Er zijn twee manieren om back-ups te maken: [1] Het kopiëren van afzonderlijke belangrijke bestanden. Dit is conceptueel zeer eenvoudig: bv. als je foto's kopieert van je camera naar een USB-stick of als je regelmatig de inhoud van de map Mijn Documenten kopieert naar een stick of een andere harde schijf, of je brandt het op cd, is dat ook een vorm van back-up maken. Ze zijn dan veilig op andere plaats opgeslagen en ze zijn identiek aan het origineel. [2] Het kopiëren van je complete systeem. Dit is ook conceptueel heel simpel: in plaats van een back-up te maken van alleen dit-of-dat, maak je een kopij van alles: je gegevens, je programma's, je instellingen en zelfs het besturingssysteem. In het geval van een ramp heb je met deze aanpak een kopij van alles.
Beide soorten back-ups hebben een gemeenschappelijk kenmerk: waarvan je ook een back-up maakt, het zijn gewoon bepaalde belangrijke bestanden en mappen of absoluut alles. Je doet dat door a) een kopie te maken en vervolgens b) het plaatsen van die kopie op een andere plaats. Als al je gegevens op slechts één plaats staan en er zijn geen kopieën, dan heb je geen back-up.
Persoonlijke bestanden zijn het best gescheiden van je systeembestanden. Het is zeer belangrijk om er voor te zorgen dat je persoonlijke gegevens (zoals Documenten, Afbeeldingen, Video's, E-mail, Contactpersonen, …) gescheiden zijn van je systeem- bestanden door ze naar een aparte schijf of toch minstens op een andere datapartitie te zetten. Te dikwijls worden de persoonlijke bestanden opgeslagen samen met Windows, midden tussen de systeembestanden van het besturingssysteem. Dat is niet alléén de minst praktische opslaglocatie, maar bovendien erg gevaarlijk wanneer er iets mis gaat! Het periodiek uitvoeren van een back-up van de persoonlijke gegevens wordt veel eenvoudiger omdat de datapartitie er ver van af blijft bij het her-installeren van Windows of zijn Image/Systeemkopie* - mocht dat nodig zijn. Een aparte schijf- of datapartitie heeft dus grote voordelen, bv. wanneer Windows niet meer wil opstarten!
Door op de Data-schijf of -partitie een eigen persoonlijke map aan te maken en te voorzien van een duidelijke naam, bijvoorbeeld D:\Je_Naam en daar onder de mappen Mijn Documenten, Mijn Afbeeldingen, Mijn Muziek, Mijn Video’s, enz., staan de persoonlijke gegevens veel veiliger en overzichtelijker op je Pc. Je verplaatst deze mappen het gemakkelijkst van C: naar D: met Ctrl+X en Ctrl+V ofwel met de officiële Windows Locatie/Verplaatsen-functie
Om een bruikbare back-up te maken heb je een externe harde schijf of een tweede interne schijf nodig Een back-up naar een andere dan je Systeemschijf is de belangrijkste stap bij het verkrijgen van een totale back-up strategie. De vraag is natuurlijk welke tweede schijf? Het probleem is dat de technologie evolueert - en als gevolg daarvan is onze aanbeveling moeilijk.
Het is vrij gemakkelijk om te zeggen dat je nooit tè veel capaciteit kunt hebben. Groter is altijd beter. Natuurlijk meer capaciteit betekent ook meer €. 1 TB is een absoluut minimum voor een modale Pc-gebruiker. Er zijn zeker situaties waarin het uiteindelijk niet genoeg is, afhankelijk van hoe je back-ups moet configureren voor extra veiligheid en ademruimte. Het dubbele of zelfs het drievoudige is onze aanbeveling. Er zijn uiteraard verschillende soorten externe schijven. Verbindingsmethoden en de voedings-opties variëren. Sommige keuzes zijn eenvoudig afhankelijk van je persoonlijke instellingen.
USB3 Er is gewoon geen reden om ervoor te zorgen dat uw nieuwe externe schijf niet wordt geleverd met een USB3-interface, zelfs als je huidige computer het niet ondersteunt. Als je computer geen ondersteuning voor USB3 heeft, zullen je back-ups niet sneller gaan dan de vorige USB2 standaard. Dus: als uw computer USB3 niet ondersteunt, is het toch oké; USB3 is backwards- compatible, en zal gewoon op de tragere USB2 snelheid werken. Op een dag, wanneer je een nieuwe computer krijgt, is er naar alle waarschijnlijkheid een USB3-interface. Dan blijf je je externe schijf helemaal klaar om te profiteren van de hogere snelheid.
SSD of Solid State Disks (die hoge kwaliteit flash geheugen gebruiken in plaats van roterende magnetische platen), zijn niet echt de moeite en het geld waard voor back-up doeleinden. Dit om twee redenen en waarschijnlijk niet de redenen die je verwacht. Kosten: hoewel flink gedaald blijven SSD’s veel duurder dan traditionele harde schijven. Levensduur: de levensduur van magnetische media is vrij goed. Eenmaal geschreven, blijft het lang geschreven en zelfs in het ergste geval kunnen de gegevens doorgaans worden gerecupereerd door gespecialiseerde firma’s. Wij voelen ons nog niet comfortabel genoeg met SSD's voor de echt zeer lange-termijn opslag. Flash-geheugen slijt sneller, maar SSD's hebben wel een langere bruikbare levensduur dan hun goedkopere USB-stick tegenhangers. Dat gezegd zijnde, er is niets mis met het gebruik van een SSD als een back-up, zolang het een echte HD-vervangende kwaliteit heeft en geen ‘goedkope’ grote stick is. Wij zouden gewoon niet aanraden om je geld hieraan op te doen. De keuze i.v.m. de voeding (net-adapter) is aan jou, maar bij het maken van deze beslissing, moet je weten dat USB-aangedreven schijven meestal klein, draagbaar, maar ook langzamer zijn. Schijven met externe voedingen zijn meestal fysiek groter, eveneens hebben ze meer capaciteit en zijn ze in staat om gegevens sneller over te dragen.
Met een laptop is een Schijf met USB-voeding een voor de hand liggende keuze: het is klein, draagbaar en gemakkelijk om mee te nemen. Het is anderzijds gebruikelijk dat een schijf die gebruikt wordt voor een Desktop wèl een eigen voeding heeft.
Rotatiesnelheid: Er zijn schijven met 7200 tpm of 5400 tpm. Het is niet nodig aandacht te besteden aan rotatiesnelheid voor externe back-up schijven: de USB-interface snelheid zal waarschijnlijk de beperkende factor zijn, dus in plaats daarvan richt je interesse op het verkrijgen van USB3, als je dat kunt. Als je op USB2 werkt is de snelheid van een snellere schijf meestal toch verspild. Uiteraard is 7200 rpm best voor je interne systeemschijf. Of nog beter: een SSD.
Zes verschillende benaderingen voor Back-up:
De beste back-up is deze die je nooit nodig hebt, maar dit is uiterst ongewoon. Het overkomt ons allemaal dat we beroep moeten doen op een back-up. Hebben we dat niet en er gebeurt iets erg met je computer, dan blijft er alléén nog de mogelijkheid je data te laten recupereren door een bekwame Pc-technieker. Ondergetekende heeft het zelf ondervonden met een nieuwe computer van mijn kleinzoon die na kort gebruik de geest gaf. Weken schoolwerk stond er op. Eén groot geluk bij een ongeluk was dat deze gegevens op een aparte Dartitie stonden en met de harde schijf er uit te nemen en in een docking-station te plaatsen, was het mogelijk alles te recupereren. Had het op een externe schijf gestaan was er nooit paniek geweest.
Er zijn veel verschillende manieren om een back-up van je gegevens te maken. Iedere manier heeft zijn voor- en tegenstanders. Op ons forum wordt er hierover soms heftig gediscuteerd. Dus hoe kom je erachter wat voor soort back-up je nodig hebt?
Daarom volgt hierna een overzicht van de verschillende opties voor een back-up. We bespreken wat ze doen en welke dingen je moet overwegen bij het bepalen van je eigen benadering voor een back-up.
Optie 1: in het geheel geen back-up
Geloof het of niet, maar er zijn situaties waarin geen back-up maken toch geschikt zou kunnen zijn. Dit zijn meestal gevallen waarin totaal verlies van gegevens onbelangrijk is. Natuurlijk is dat een echt uitzonderlijke keuze. Zolang het een bewuste keuze is en geen vergissing, kan het mogelijk zijn, bv. in het geval dat de gegevens toch volledig vervangbaar zijn (dus in zekere zin is het al een back-up). Als je ervoor kiest om geen back-up te voorzien, doe het alleen als een goed doordachte beslissing - niet omdat je er geen tijd voor hebt.
De vraag blijft of het zinvol is om ooit zonder back-up te werken? Allicht niet. Dus: niet doen.
Optie 2: manuele back-up
Zoals al gezegd: een back-up is niets meer dan een kopij van iets - ergens anders bewaard. Een mogelijke benadering kan zijn om dat alleen handmatig te doen, op een USB-stick, een externe harde schijf of zelfs naar de Cloud. Het is absoluut beter dan niets. Maar bij handmatig maken van een back-up, ben je afhankelijk van je herinnering om het tijdig te doen en van welke bestanden je het elke keer doet.
Er zijn scenario's waar handmatige back-ups de enige optie zijn. De meest dwingende is wanneer je een computer van iemand anders gebruikt. Je zult dan waarschijnlijk niet de mogelijkheid hebben om een aantal van de technieken die we hierna bespreken snel toe te passen.
Dus, een handmatige back-up: als het de enige mogelijkheid is.
Optie 3: automatische back-up
Dit kan een geschikte back-up-strategie zijn als je begrijpt wat niet je bij back-ups wordt beveiligd: • Je besturingssysteem Windows zelf; • Je geïnstalleerde programma’s; • Alle instellingen of aanpassingen die je hebt aangebracht in Windows of in je programma's; • Alle bestanden die zich niet ergens in Mijn Documenten en een paar andere geselecteerde files bevinden omdat gewone automatische back-ups alleen deze veilig stellen. In het geval van totale crash van je systeem, loop je dus het risico dat je Windows en je programma’s opnieuw moet installeren en configureren.
Dus, automatisch file back-up: wanneer is het zinvol is alleen een back-up van je belangrijkste gegevens te voorzien, bv. als je tijdelijk krap zit met ruimte. Dit is wel een wel absoluut minimum om te overwegen. Het kan logisch zijn als je weet dat al je bestanden in de back-up goed worden beveiligd en je alles gereed hebt om Windows en je programma’s vlot te her-installeren in het geval van een catastrofistisch falen.
Optie 4: automatische online back-up
Er zijn verschillende online back-up diensten. Ze doen precies hetzelfde als de automatische back-up van Optie 3, met één belangrijk verschil: ze slaan je informatie ergens online in de Cloud. Alles in Mijn Documenten, een paar andere geselecteerde mappen en niets meer.
Een zeer bekende Cloud-opslag is gebruik te maken van DropBox. Door de standaardinstelling van de Documenten-map Microsoft Word te wijzigen naar C:\Dropbox\Word Documenten. Elk document dat je maakt wordt dan automatisch gekopieerd naar Dropbox. Automatische kopieën? Dat is dus een waardevolle back-up.
Dropbox is ons voorbeeld, maar er zijn veel soortgelijke diensten die ongeveer het zelfde doen met elk hoeveelheid gratis opslagmogelijkheid.
Het grote voordeel van Cloud-opslag is dat je je bestanden vanaf al je andere apparaten kunt gebruiken.
Vooraleer opties 5 en 6 te bespreken moeten we eerst verduidelijken wat zowel een Image als een Systeemkopie betekenen.
Eerst eens verduidelijken wat een Image is, want het is een term die op dubbelzinnige en vaak tegenstrijdige manieren wordt gebruikt.
Een Image is een kopie van alle bestanden op een harde schijf. Dat lijkt vrij duidelijk, maar omvat "alles" ook de lege niet gebruikte ruimte op de harde schijf die niet in gebruik is - gefragmenteerd of niet? Het antwoord is: een Image is een kopij van alle- en alleen de momenteel opgeslagen gegevens op een harde schijf. Het omvat elk bestand, elke directory-item, elke boot sector en alle file-allocatie-records (dit voor de volledigheid, het doet er hier niet toe of je weet wat dit allemaal betekend – ondergetekende weet het ook niet). Dit in tegenstelling met een Clone die alle sectoren omvat van de gegevens op de harde schijf. Voor back-up van je gegevens is een Clone gewoon niet nodig. Het heeft zijn nut, maar voor de gemiddelde back-up niet. Voor een herinstallatie wel.
Heb je een kleine SSD met alléén Windows en je programma’s er op, dan is een kopie hiervan ook een Image. Een Systeemkopie is een kopie van dit deel van een schijf die alléén Windows en je programma’s bevat. Dus, een kopie van een harde schijf met alléén Windows en je programma’s is zowel een Image als een Systeemkopie. Een kopie van een grote harde schijf die Windows, je programma’s èn je bestanden bevat is een Image.
Een Image back-up is een momentopname (een foto, zo je wilt) van de gehele harde schijf in zijn huidige staat. Later, als dat nodig zou zijn, kun je gewoon dat snapshot terug kopiëren naar het station of een vervangende schijf en is je machine terug in de exacte toestand waarin deze verkeerde op het moment dat het Image back-up werd genomen. Dit terug kopiëren en eventueel wat updaten kost niet meer dan een half uur, zo je een Image hebt met alléén Windows en je programma’s = ± 60GB. Een totale Image met niet alléén deze bestanden, maar ook je data, dan heb je snel 250GB en duurt het wel een kleine twee uur. Een prachtige oplossing als je een hardnekkig probleem wenst op te lossen. Image back-ups nemen wat ruimte en moeten op een externe schijf geschreven worden. Media zoals beschrijfbare DVD’s en betaalbare USB-sticks zijn gewoon niet groot genoeg. Het goede nieuws is dat kleinere externe harde schijven - vooral als je niet veel Images kopieert - niet bijzonder duur zijn. Van tijd tot tijd handmatig een Image back-up maken is een goede zaak. Het is een fantastische manier om het niet hebben van een installatie-DVD voor Windows te compenseren.
Optie 5: manuele Image back-up
Image back-ups handmatig maken is niet noodzakelijk onderdeel van een complete back-up strategie. Elk back-up systeem dat gebaseerd is op je geheugen is twijfelachtig. Elke back-up is beter dan geen back-up, maar vergeet niet dat je het risico loopt alles wat je hebt gemaakt te verliezen sinds je er aan gedacht hebt de laatste Image back-up te maken.
Image back-ups handmatig maken hebben zeker een plek in een back-up strategie.
Handmatige image back-ups worden genomen op belangrijke punten in het leven van een computer - meestal vlak vóór grote veranderingen of na grote updates. Ook vóór een upgrade van je Windows-versie. Als er iets misgaat na de update, kan je altijd terug gaan en wordt je de moeite bespaart van het opnieuw installeren van Windows en alle en updates, applicaties, en nog veel meer.
Optie 6: automatische Image back-up
Computers zijn goed in het automatisch doen van repetitieve taken en het maken van Image back-ups is geen uitzondering.
Door het updaten je computer dagelijks te laten gebeuren, hoef je er nooit aan te denken om iets te doen. De computer doet het allemaal gewoon voor je. Door het nemen van een Image back-up van je hele computer, kun je met geen mogelijkheid iets missen.
Automatische Image back-ups maken is altijd zinvol. Altijd. Dit is veruit de meest aanbevolen oplossing voor de meeste computergebruikers. Afhankelijk van hoe je je computer gebruikt, maak je een regelmatige geplande image back-up bv. iedere nacht of op een ander gekozen tijdstip.
Een geautomatiseerde Image back-up geeft je een extra gevoel van veiligheid en gemoedsrust. Back-ups zijn zo belangrijk dat het de moeite waard is om een grotere externe schijf hiervoor aan te schaffen en uitsluitend hiervoor te gebruiken.
De gratis versie van Macrium Reflect free is perfect voor dit doel. Er zijn andere natuurlijk nog andere goede programma’s voor dit doel en je bent vrij om ze eens te proberen. De basis-concepten zullen hetzelfde zijn.
Wat is een Back-up eigenlijk? Een back-up is een kopij van alle- of een deel van je bestanden bewaard op een veilige plaats. Niets meer, niets minder. Het doel van een goede back-up is heel simpel: als er ooit iets ergs gebeurt met je computer, kan je je bestanden onbeschadigd terugvinden. Dergelijke ongelukken gebeuren veel vaker dan men zich realiseert. Er zijn twee manieren om back-ups te maken: [1] Het kopiëren van afzonderlijke belangrijke bestanden. Dit is conceptueel zeer eenvoudig: bv. als je foto's kopieert van je camera naar een USB-stick of als je regelmatig de inhoud van de map Mijn Documenten kopieert naar een stick of een andere harde schijf, of je brandt het op cd, is dat ook een vorm van back-up maken. Ze zijn dan veilig op andere plaats opgeslagen en ze zijn identiek aan het origineel. [2] Het kopiëren van je complete systeem. Dit is ook conceptueel heel simpel: in plaats van een back-up te maken van alleen dit-of-dat, maak je een kopij van alles: je gegevens, je programma's, je instellingen en zelfs het besturingssysteem. In het geval van een ramp heb je met deze aanpak een kopij van alles.
Beide soorten back-ups hebben een gemeenschappelijk kenmerk: waarvan je ook een back-up maakt, het zijn gewoon bepaalde belangrijke bestanden en mappen of absoluut alles. Je doet dat door a) een kopie te maken en vervolgens b) het plaatsen van die kopie op een andere plaats. Als al je gegevens op slechts één plaats staan en er zijn geen kopieën, dan heb je geen back-up.
Persoonlijke bestanden zijn het best gescheiden van je systeembestanden. Het is zeer belangrijk om er voor te zorgen dat je persoonlijke gegevens (zoals Documenten, Afbeeldingen, Video's, E-mail, Contactpersonen, …) gescheiden zijn van je systeem- bestanden door ze naar een aparte schijf of toch minstens op een andere datapartitie te zetten. Te dikwijls worden de persoonlijke bestanden opgeslagen samen met Windows, midden tussen de systeembestanden van het besturingssysteem. Dat is niet alléén de minst praktische opslaglocatie, maar bovendien erg gevaarlijk wanneer er iets mis gaat! Het periodiek uitvoeren van een back-up van de persoonlijke gegevens wordt veel eenvoudiger omdat de datapartitie er ver van af blijft bij het her-installeren van Windows of zijn Image/Systeemkopie* - mocht dat nodig zijn. Een aparte schijf- of datapartitie heeft dus grote voordelen, bv. wanneer Windows niet meer wil opstarten!
Door op de Data-schijf of -partitie een eigen persoonlijke map aan te maken en te voorzien van een duidelijke naam, bijvoorbeeld D:\Je_Naam en daar onder de mappen Mijn Documenten, Mijn Afbeeldingen, Mijn Muziek, Mijn Video’s, enz., staan de persoonlijke gegevens veel veiliger en overzichtelijker op je Pc. Je verplaatst deze mappen het gemakkelijkst van C: naar D: met Ctrl+X en Ctrl+V ofwel met de officiële Windows Locatie/Verplaatsen-functie
Om een bruikbare back-up te maken heb je een externe harde schijf of een tweede interne schijf nodig Een back-up naar een andere dan je Systeemschijf is de belangrijkste stap bij het verkrijgen van een totale back-up strategie. De vraag is natuurlijk welke tweede schijf? Het probleem is dat de technologie evolueert - en als gevolg daarvan is onze aanbeveling moeilijk.
Het is vrij gemakkelijk om te zeggen dat je nooit tè veel capaciteit kunt hebben. Groter is altijd beter. Natuurlijk meer capaciteit betekent ook meer €. 1 TB is een absoluut minimum voor een modale Pc-gebruiker. Er zijn zeker situaties waarin het uiteindelijk niet genoeg is, afhankelijk van hoe je back-ups moet configureren voor extra veiligheid en ademruimte. Het dubbele of zelfs het drievoudige is onze aanbeveling. Er zijn uiteraard verschillende soorten externe schijven. Verbindingsmethoden en de voedings-opties variëren. Sommige keuzes zijn eenvoudig afhankelijk van je persoonlijke instellingen.
USB3 Er is gewoon geen reden om ervoor te zorgen dat uw nieuwe externe schijf niet wordt geleverd met een USB3-interface, zelfs als je huidige computer het niet ondersteunt. Als je computer geen ondersteuning voor USB3 heeft, zullen je back-ups niet sneller gaan dan de vorige USB2 standaard. Dus: als uw computer USB3 niet ondersteunt, is het toch oké; USB3 is backwards- compatible, en zal gewoon op de tragere USB2 snelheid werken. Op een dag, wanneer je een nieuwe computer krijgt, is er naar alle waarschijnlijkheid een USB3-interface. Dan blijf je je externe schijf helemaal klaar om te profiteren van de hogere snelheid.
SSD of Solid State Disks (die hoge kwaliteit flash geheugen gebruiken in plaats van roterende magnetische platen), zijn niet echt de moeite en het geld waard voor back-up doeleinden. Dit om twee redenen en waarschijnlijk niet de redenen die je verwacht. Kosten: hoewel flink gedaald blijven SSD’s veel duurder dan traditionele harde schijven. Levensduur: de levensduur van magnetische media is vrij goed. Eenmaal geschreven, blijft het lang geschreven en zelfs in het ergste geval kunnen de gegevens doorgaans worden gerecupereerd door gespecialiseerde firma’s. Wij voelen ons nog niet comfortabel genoeg met SSD's voor de echt zeer lange-termijn opslag. Flash-geheugen slijt sneller, maar SSD's hebben wel een langere bruikbare levensduur dan hun goedkopere USB-stick tegenhangers. Dat gezegd zijnde, er is niets mis met het gebruik van een SSD als een back-up, zolang het een echte HD-vervangende kwaliteit heeft en geen ‘goedkope’ grote stick is. Wij zouden gewoon niet aanraden om je geld hieraan op te doen. De keuze i.v.m. de voeding (net-adapter) is aan jou, maar bij het maken van deze beslissing, moet je weten dat USB-aangedreven schijven meestal klein, draagbaar, maar ook langzamer zijn. Schijven met externe voedingen zijn meestal fysiek groter, eveneens hebben ze meer capaciteit en zijn ze in staat om gegevens sneller over te dragen.
Met een laptop is een Schijf met USB-voeding een voor de hand liggende keuze: het is klein, draagbaar en gemakkelijk om mee te nemen. Het is anderzijds gebruikelijk dat een schijf die gebruikt wordt voor een Desktop wèl een eigen voeding heeft.
Rotatiesnelheid: Er zijn schijven met 7200 tpm of 5400 tpm. Het is niet nodig aandacht te besteden aan rotatiesnelheid voor externe back-up schijven: de USB-interface snelheid zal waarschijnlijk de beperkende factor zijn, dus in plaats daarvan richt je interesse op het verkrijgen van USB3, als je dat kunt. Als je op USB2 werkt is de snelheid van een snellere schijf meestal toch verspild. Uiteraard is 7200 rpm best voor je interne systeemschijf. Of nog beter: een SSD.
Zes verschillende benaderingen voor Back-up:
De beste back-up is deze die je nooit nodig hebt, maar dit is uiterst ongewoon. Het overkomt ons allemaal dat we beroep moeten doen op een back-up. Hebben we dat niet en er gebeurt iets erg met je computer, dan blijft er alléén nog de mogelijkheid je data te laten recupereren door een bekwame Pc-technieker. Ondergetekende heeft het zelf ondervonden met een nieuwe computer van mijn kleinzoon die na kort gebruik de geest gaf. Weken schoolwerk stond er op. Eén groot geluk bij een ongeluk was dat deze gegevens op een aparte Dartitie stonden en met de harde schijf er uit te nemen en in een docking-station te plaatsen, was het mogelijk alles te recupereren. Had het op een externe schijf gestaan was er nooit paniek geweest.
Er zijn veel verschillende manieren om een back-up van je gegevens te maken. Iedere manier heeft zijn voor- en tegenstanders. Op ons forum wordt er hierover soms heftig gediscuteerd. Dus hoe kom je erachter wat voor soort back-up je nodig hebt?
Daarom volgt hierna een overzicht van de verschillende opties voor een back-up. We bespreken wat ze doen en welke dingen je moet overwegen bij het bepalen van je eigen benadering voor een back-up.
Optie 1: in het geheel geen back-up
Geloof het of niet, maar er zijn situaties waarin geen back-up maken toch geschikt zou kunnen zijn. Dit zijn meestal gevallen waarin totaal verlies van gegevens onbelangrijk is. Natuurlijk is dat een echt uitzonderlijke keuze. Zolang het een bewuste keuze is en geen vergissing, kan het mogelijk zijn, bv. in het geval dat de gegevens toch volledig vervangbaar zijn (dus in zekere zin is het al een back-up). Als je ervoor kiest om geen back-up te voorzien, doe het alleen als een goed doordachte beslissing - niet omdat je er geen tijd voor hebt.
De vraag blijft of het zinvol is om ooit zonder back-up te werken? Allicht niet. Dus: niet doen.
Optie 2: manuele back-up
Zoals al gezegd: een back-up is niets meer dan een kopij van iets - ergens anders bewaard. Een mogelijke benadering kan zijn om dat alleen handmatig te doen, op een USB-stick, een externe harde schijf of zelfs naar de Cloud. Het is absoluut beter dan niets. Maar bij handmatig maken van een back-up, ben je afhankelijk van je herinnering om het tijdig te doen en van welke bestanden je het elke keer doet.
Er zijn scenario's waar handmatige back-ups de enige optie zijn. De meest dwingende is wanneer je een computer van iemand anders gebruikt. Je zult dan waarschijnlijk niet de mogelijkheid hebben om een aantal van de technieken die we hierna bespreken snel toe te passen.
Dus, een handmatige back-up: als het de enige mogelijkheid is.
Optie 3: automatische back-up
Dit kan een geschikte back-up-strategie zijn als je begrijpt wat niet je bij back-ups wordt beveiligd: • Je besturingssysteem Windows zelf; • Je geïnstalleerde programma’s; • Alle instellingen of aanpassingen die je hebt aangebracht in Windows of in je programma's; • Alle bestanden die zich niet ergens in Mijn Documenten en een paar andere geselecteerde files bevinden omdat gewone automatische back-ups alleen deze veilig stellen. In het geval van totale crash van je systeem, loop je dus het risico dat je Windows en je programma’s opnieuw moet installeren en configureren.
Dus, automatisch file back-up: wanneer is het zinvol is alleen een back-up van je belangrijkste gegevens te voorzien, bv. als je tijdelijk krap zit met ruimte. Dit is wel een wel absoluut minimum om te overwegen. Het kan logisch zijn als je weet dat al je bestanden in de back-up goed worden beveiligd en je alles gereed hebt om Windows en je programma’s vlot te her-installeren in het geval van een catastrofistisch falen.
Optie 4: automatische online back-up
Er zijn verschillende online back-up diensten. Ze doen precies hetzelfde als de automatische back-up van Optie 3, met één belangrijk verschil: ze slaan je informatie ergens online in de Cloud. Alles in Mijn Documenten, een paar andere geselecteerde mappen en niets meer.
Een zeer bekende Cloud-opslag is gebruik te maken van DropBox. Door de standaardinstelling van de Documenten-map Microsoft Word te wijzigen naar C:\Dropbox\Word Documenten. Elk document dat je maakt wordt dan automatisch gekopieerd naar Dropbox. Automatische kopieën? Dat is dus een waardevolle back-up.
Dropbox is ons voorbeeld, maar er zijn veel soortgelijke diensten die ongeveer het zelfde doen met elk hoeveelheid gratis opslagmogelijkheid.
Het grote voordeel van Cloud-opslag is dat je je bestanden vanaf al je andere apparaten kunt gebruiken.
Vooraleer opties 5 en 6 te bespreken moeten we eerst verduidelijken wat zowel een Image als een Systeemkopie betekenen.
Eerst eens verduidelijken wat een Image is, want het is een term die op dubbelzinnige en vaak tegenstrijdige manieren wordt gebruikt.
Een Image is een kopie van alle bestanden op een harde schijf. Dat lijkt vrij duidelijk, maar omvat "alles" ook de lege niet gebruikte ruimte op de harde schijf die niet in gebruik is - gefragmenteerd of niet? Het antwoord is: een Image is een kopij van alle- en alleen de momenteel opgeslagen gegevens op een harde schijf. Het omvat elk bestand, elke directory-item, elke boot sector en alle file-allocatie-records (dit voor de volledigheid, het doet er hier niet toe of je weet wat dit allemaal betekend – ondergetekende weet het ook niet). Dit in tegenstelling met een Clone die alle sectoren omvat van de gegevens op de harde schijf. Voor back-up van je gegevens is een Clone gewoon niet nodig. Het heeft zijn nut, maar voor de gemiddelde back-up niet. Voor een herinstallatie wel.
Heb je een kleine SSD met alléén Windows en je programma’s er op, dan is een kopie hiervan ook een Image. Een Systeemkopie is een kopie van dit deel van een schijf die alléén Windows en je programma’s bevat. Dus, een kopie van een harde schijf met alléén Windows en je programma’s is zowel een Image als een Systeemkopie. Een kopie van een grote harde schijf die Windows, je programma’s èn je bestanden bevat is een Image.
Een Image back-up is een momentopname (een foto, zo je wilt) van de gehele harde schijf in zijn huidige staat. Later, als dat nodig zou zijn, kun je gewoon dat snapshot terug kopiëren naar het station of een vervangende schijf en is je machine terug in de exacte toestand waarin deze verkeerde op het moment dat het Image back-up werd genomen. Dit terug kopiëren en eventueel wat updaten kost niet meer dan een half uur, zo je een Image hebt met alléén Windows en je programma’s = ± 60GB. Een totale Image met niet alléén deze bestanden, maar ook je data, dan heb je snel 250GB en duurt het wel een kleine twee uur. Een prachtige oplossing als je een hardnekkig probleem wenst op te lossen. Image back-ups nemen wat ruimte en moeten op een externe schijf geschreven worden. Media zoals beschrijfbare DVD’s en betaalbare USB-sticks zijn gewoon niet groot genoeg. Het goede nieuws is dat kleinere externe harde schijven - vooral als je niet veel Images kopieert - niet bijzonder duur zijn. Van tijd tot tijd handmatig een Image back-up maken is een goede zaak. Het is een fantastische manier om het niet hebben van een installatie-DVD voor Windows te compenseren.
Optie 5: manuele Image back-up
Image back-ups handmatig maken is niet noodzakelijk onderdeel van een complete back-up strategie. Elk back-up systeem dat gebaseerd is op je geheugen is twijfelachtig. Elke back-up is beter dan geen back-up, maar vergeet niet dat je het risico loopt alles wat je hebt gemaakt te verliezen sinds je er aan gedacht hebt de laatste Image back-up te maken.
Image back-ups handmatig maken hebben zeker een plek in een back-up strategie.
Handmatige image back-ups worden genomen op belangrijke punten in het leven van een computer - meestal vlak vóór grote veranderingen of na grote updates. Ook vóór een upgrade van je Windows-versie. Als er iets misgaat na de update, kan je altijd terug gaan en wordt je de moeite bespaart van het opnieuw installeren van Windows en alle en updates, applicaties, en nog veel meer.
Optie 6: automatische Image back-up
Computers zijn goed in het automatisch doen van repetitieve taken en het maken van Image back-ups is geen uitzondering.
Door het updaten je computer dagelijks te laten gebeuren, hoef je er nooit aan te denken om iets te doen. De computer doet het allemaal gewoon voor je. Door het nemen van een Image back-up van je hele computer, kun je met geen mogelijkheid iets missen.
Automatische Image back-ups maken is altijd zinvol. Altijd. Dit is veruit de meest aanbevolen oplossing voor de meeste computergebruikers. Afhankelijk van hoe je je computer gebruikt, maak je een regelmatige geplande image back-up bv. iedere nacht of op een ander gekozen tijdstip.
Een geautomatiseerde Image back-up geeft je een extra gevoel van veiligheid en gemoedsrust. Back-ups zijn zo belangrijk dat het de moeite waard is om een grotere externe schijf hiervoor aan te schaffen en uitsluitend hiervoor te gebruiken.
De gratis versie van Macrium Reflect free is perfect voor dit doel. Er zijn andere natuurlijk nog andere goede programma’s voor dit doel en je bent vrij om ze eens te proberen. De basis-concepten zullen hetzelfde zijn.